چرم یک بافت پایداری است که طی فرایند بازیافت (دباغی) بعنوان محصول جانبی صنعت مواد غذایی تولید میشود. پوستهای خام حیوانات که در شرایط عادی به آسانی توسط میکروارگانیسم ها تجزیه میشوند، با استفاده از فن دباغی تبدیل به بافتی بی همتا به نام چرم میشوند. از آن جایی که چرم یک محصول ارگانیک است، نسبت به بسیاری از عوامل فیزیکی وشیمیایی مانند نوع حیوان، سبک زندگی حیوان، دباغی، دما، رطوبت و… رفتارهای مختلفی از خود نشان میدهد. به همین منظور، شناخت اصولی و دقیق چرم از اهمیت بسیاری برخوردار است تا مخاطب بتواند نسبت به تواناییها و نیازهای خویش از آن به بهترین شکل استفاده کند.
دباغی یکی از قدیمی ترین فنونی است که انسانهای اولیه آن را کشف کردند. حتی خیلی قبلتر از نساجی و کشاورزی. اجداد ما بعد از مصرف گوشت شکار خود، از پوست آن برای در امان ماندن از تهدیدات محیط بیرونی و (بعدها) تفکیک جایگاه اجتماعی خود نیز از آن بهرهمند شدند. ابتدا با خشک کردن پوست خام انرا استفاده میکردند. سپس بعد از کشف آتش همچون گوشت آن را می پختند. با گذر زمان بشر خاصیت دباغی دود آتش و مغز حیوانات شکار شده را کشف کرد. و در نهایت با پی بردن به امکان دباغی با ساق و برگ گیاهان و زاج سفید (سولفات آلومینیوم) مسیر چرمسازی به کلی عوض شد.
چرا تمامی چرم های موجود در بازار از نظر بصری شبیه هم هستند ولی از نظر مکانیکی تفاوت های بسیاری دارند؟
یکی از مهمترین معیار های تعیین کننده ی کیفیت چرم، خصوصیات پوست خام آن است. پوست حیوانات نیز مانند پوست ما انسانها نسبت به شرایط جغرافیایی، نوع تغذیه، سبک زندگی و … از هم تفاوت دارند. برای مثال پوست انسان هایی که در کشور های شمالی کرهی زمین زندگی میکنند (نروژ، سیبری، فنلاند) به رنگ سفید بوده تا نور بیشتری را جذب کند و از غدد عرقی کمتری برخوردار است و در مقابل، غدد چربی زیادی برای مقابله با سرما دارد. در حالی که انسان هایی که در خط استوا زندگی میکنند پوست تیره تری دارند که حاصل پیگمنت طبیعی به نام ملانین است که مانند ضد آفتاب عمل میکند. غدد چربی کمی دارند و در مقابل، غدد عرق بالایی را دارا میباشند تا به لطف مکانیزم تعریق پوست، دمای بدن را پایین نگه دارد.
پس، نباید از تمامی چرم ها انتظار یکسان بودن داشته باشیم. در شرایط یکسان، ویژگی های مکانیکی پوست بزی که در رشته کوه های زاگرس، در هوای باز، زیر آفتاب و با علف طبیعی پرورش یافته خیلی بهتر خواهد بود از پوست بزی که در حومهی تهران، در هوای بستهی سالن، به دور از آفتاب و تغذیهی مصنوعی. در این مقطع مسئولیت بر گردن دباغخانه ها است تا نسبت به ویژگی های پوست خام خریداری شده فرمولاسیون تولید خود را دائما تدوین کنند تا چرم های خروجی از کیفیت یکسانی برخوردار باشد.
